De drachtige poes
Je poes verwacht kittens. Wat een spannende en mooie tijd! Hoe weet je zeker dat je poes drachtig is? En hoe verloopt de dracht?
Een perfect huisje voor je katten? Dat maak je met de juiste producten!
Klik door naar volgend onderdeel van dit artikel:
De zwangere kat
Een kat kan zwanger worden rond haar 6de levensmaand. Ook katers zijn dan vruchtbaar. In België is het wettelijk verplicht om je kat te laten castreren of steriliseren voor ‘ie geslachtsrijp is. Zo probeert men de zwerfkattenpopulatie in te dijken. In de praktijk gebeurt het echter wel vaker dat een kat toch zwanger raakt. Enkele wetenswaardigheden over zwangere katten op een rijtje:
- Het ene nestje met kittens is al wat groter dan het andere. Gemiddeld krijgen katten tussen de 3 tot 7 kittens per keer. Ga langs bij de dierenarts als je op voorhand wil weten hoeveel kleintjes je mag verwachten. De dierenarts voert een echografie uit om het aantal te bepalen.
- Katten kunnen gemiddeld 3 nestjes per jaar krijgen. Doorgaans paren katten tussen de maanden maart en september, al is het natuurlijk het hele jaar mogelijk dat je kat zwanger raakt. Krolse kattinnen zetten vaak hun keeltjes open en trakteren je op kattenserenades. Ze zwerven meer rond en tonen vaak ook meer affectie naar hun baasje toe.
- Je hoort weleens dat het beter is om een kat een nestje te laten krijgen alvorens je haar laat castreren of steriliseren. Toch heeft een zwangerschap geen aantoonbaar positief effect op de gezondheid van je huisdier. Met een castratie verklein je juist het risico op aandoeningen van de geslachtsorganen, zoals een baarmoederontsteking en problemen met de melkklieren.
- Een zwangere kat of eentje die haar jongen zoogt, heeft nood aan een aangepast dieet. De energiebehoefte verandert namelijk tijdens de periodes. Je schakelt tijdens de dracht over op kittenvoeding die je blijft geven tot de kittens geen moedermelk meer drinken.
Hoe weet je dat een kat zwanger is?
Een zwangere kat vertoont enkele typische symptomen. Het is handig om te weten dat je de eerste 2 weken nog niet duidelijk ziet of een kat zwanger is of niet. In de eerste weken worden de tepels wel al wat meer roze en zichtbaar. Wat zijn nog meer signalen die wijzen op een zwangerschap bij je kat?
Lichamelijke veranderingen bij de zwangere kat zijn...
- De tepels zwellen op en worden meer roze.
- Je kat komt zichtbaar bij.
- De buik van je kat zwelt op.
- Als je je kat van bovenaan bekijkt, zie je duidelijke rondingen bij de buikzone. Het aantal kittens dat je kat draagt, bepaalt hoe uitgesproken de rondingen zijn.
Veranderingen in het gedrag bij de zwangere kat zijn...
- Je kat heeft meer of juist minder honger dan gewoonlijk.
- Je kat gedraagt zich niet langer krols.
- Je kat geeft vaker over.
- Je kat gedraagt zich lusteloos op bepaalde momenten.
- Je vindt ongelukjes naast de kattenbak.
- Je kat toont meer affectie.
- Je kat gedraagt zich prikkelbaar naar andere huisdieren toe.
- Je kat slaapt meer.
- Je kat zoekt steeds vaker afgesloten plekjes op.
- Je kat gedraagt zich onrustig.
Als je vermoedt dat je kat zwanger is, neem je het best contact op met de dierenarts voor een correcte diagnose. Sommige symptomen zijn namelijk soms ook te wijten aan bepaalde ziektes bij katten. Je dierenarts bekijkt eerst de gezondheidstoestand van je huisdiertje en bepaalt dan met een echografie, röntgenfoto of door aan te buik te voelen of het effectief om een zwangerschap gaat.
Hoelang is een kat zwanger?
De zwangerschap van een kat is een stukje korter dan die van mensen. Katten zijn doorgaans 9 weken oftewel 63 dagen zwanger. De symptomen bij een zwangere kat verschillen per fase van de dracht. Je kat is tijdens de eerste weken aanhankelijker en gedraagt zich wat rustiger, terwijl ze in de laatste weken wat zenuwachtiger is en vaker afgesloten plekjes opzoekt.
Wat gebeurt er tijdens de dracht van je kat?
Week 1 | De zaadcellen zoeken hun weg naar de eicel om ‘m te bevruchten. |
Week 2 | De bevruchte eicellen nestelen zich in de baarmoeder, er ontstaan mini-embryo’s |
Week 3 | De embryo’s groeien en de tepels van de poes worden zichtbaar en roze. |
Week 4 | De embryo’s beginnen vorm te krijgen en je kat kan zich misselijk voelen. |
Week 5 | De kittens in spe zijn nu zo groot als een walnoot. De voedingsstoffen die moederpoes binnenkrijgt, gaan grotendeels naar de ongeboren baby’tjes. De buik van je kat groeit en wordt zichtbaar. |
Week 6 | De embryo’s worden steeds groter. Je kat gaat stilletjesaan op zoek naar afgesloten plekjes om tot rust te komen. Je noemt het fenomeen ook wel ‘nesting’. |
Week 7 | Als je de buik van je kat streelt, voel je de kittens zachtjes bewegen. |
Week 8 | De kittens zijn actiever. Je voelt ze goed zitten als je over de buik van je kat streelt. Moederpoes heeft hoogstwaarschijnlijk wat minder honger. Ze trekt zich vaker terug. |
Week 9 | De melkproductie komt op gang. Je kat is klaar om te bevallen. |
Neem contact op met de dierenarts als je kat na 10 weken zwangerschap nog steeds niet bevallen is. Hoewel sommige kittens wat langer op zich laten wachten dan andere, kan er ook iets mis zijn met de ongeboren kleintjes. Je laat het dan meteen nakijken.
Hoe zie je dat je kat moet bevallen?
Als je poes tijdens de laatste week onrustig heen en weer loopt, niet meer wil eten en af en toe zacht miauwt, gaat de bevalling binnenkort beginnen. Hou haar vanaf dat ogenblik goed in de gaten. Het kan soms wel tot 24 uur duren voor de bevalling effectief begint.
Als baasje zet je 2 weken op voorhand enkele belangrijke zaken klaar om de bevalling zo vlot en soepel mogelijk te laten verlopen. Hoewel katten prima zelfstandig bevallen, kunnen ze wel een klein beetje hulp van hun baasjes gebruiken tijdens het spannende moment.
- Maak een afgesloten plekje voor je kat om te bevallen. Ga voor een werpkistje dat groot genoeg is zodat je kat gemakkelijk kan bewegen en van positie kan veranderen. Het werpkistje mag evengoed een grote kartonnen doos zijn die je vult met krantenpapier op de bodem. Op het papier leg je schone doeken en een zacht dekentje. Maak een gat in de doos zodat je kat nog steeds een uit- en ingang tot haar beschikking heeft.
- Zet de werpplek op een rustig plekje met weinig doorloop. Je kat heeft nood aan veel rust.
- Hou alvast schone doeken klaar en haal wattenstaafjes, vaseline en een weegschaaltje in huis om de kittens te verzorgen als ze geboren zijn. Hou de omgeving van de werpplek goed schoon met een desinfecterend schoonmaakmiddel.
Katten zouden katten niet zijn als ze geen ander – oncomfortabeler! – plekje zouden opzoeken om te bevallen. Hou er dus rekening mee dat je kat het comfortabele werpplekje dus plots kan verlaten om een ander plekje op te zoeken om haar kittens te werpen.
Hoe verloopt de bevalling?
De bevalling van een kat bestaat uit belangrijke 3 fases. Het is verstandig om het proces van tevoren met de dierenarts te bespreken, zodat je weet wat je kan verwachten en wanneer je eventueel medische hulp moet inschakelen.
Fase 1: Je kat trekt zich terug in het plekje wat je voor haar hebt klaargezet. Ze spint, hijgt of ademt zwaar. Ze loopt onrustig heen en weer en er komt een heldere vloeistof uit de vagina die ze probeert op te likken om de omgeving schoon te houden en de bevalling op gang te drijven. De eerste fase duurt maximaal 5 uur.
Fase 2: De tweede fase luidt de ‘echte’ bevalling in. Moederpoes krijgt last van contracties die heviger en frequenter worden naarmate de bevalling vordert. Ze maakt allerlei geluiden, zoals grommen, spinnen en miauwen. Je kat hurkt en er verschijnt een vruchtblaas waarna het kopje van de eerste kitten tevoorschijn komt. Na een krachtige wee wordt de eerste kitten geboren. De poes bijt het vlies door en begint haar jong uitgebreid te likken.
Tip: Laat je kat tijdens de bevaling haar ding doen. Stoor haar zo min mogelijk om stress te vermijden. Je moedertje in spe weet precies waar ze mee bezig is.
Fase 3: De placenta wordt uitgedreven. De moederpoes bijt de navelstreng door en de kittens worden vervolgens met tussenpozen van 10 tot 60 minuten geboren. Het is een goed idee om te tellen hoeveel placentas je kat uitdrijft.
Wanneer is een kat klaar met bevallen?
Als er na de laatste kitten na een poosje geen ander kleintje meer volgt, is de kans groot dat je kat heel haar kroost geworpen heeft. Een kat die klaar is met de bevalling, gedraagt zich rustiger en likt niet meer aan haar achterkant om de geboorte te stimuleren.
Blijft je kat toch likken zonder dat er een kitten komt piepen? Neem dan contact op met de dierenarts. Het is namelijk mogelijk dat er een kitten klem zit in het geboortekanaal. Moederpoes en kitten hebben dan onmiddellijk hulp nodig.
Hoewel je kat het niet prettig vindt om gestoord te worden tijdens de bevalling, is het wel belangrijk dat je soms eventjes komt kijken hoe het gesteld is met moederpoes en haar kroost. Schakel hulp in van de dierenarts als er in de 2de fase na uren nog steeds geen eerste kitten geboren is. Let ook op dat het aantal placenta’s het aantal kittens matcht en hou een oogje open voor overmatig bloedverlies.
Hoe zorg je voor een kat & kittens na de bevalling?
Wat doe je na de bevalling van je kat? Het is belangrijk om je moederpoes even rustig op adem te laten komen. Geef haar een kommetje warme kattenmelk en een lekkere kattensnack. Raak de kittens zo min mogelijk aan en leg eventueel een warme kruik onder een schoon deken. De moederpoes gaat al snel aan het werk om haar kittens te laten drinken.
- Hou de omgeving van je kat en kittens schoon en rein.
- Voorzie voldoende voer voor moederkat en vers drinkwater dat gemakkelijk beschikbaar is.
- Hou steeds een oogje in het zeil. Controleer de gezondheid van je kat en kittens. Gedraagt moederpoes zich rustig en kalm? Drinken de kittens voldoende moedermelk en groeien ze goed? Je houdt het gemakkelijk in de gaten door de kittens elke week even te wegen.
