Vissen houden in een aquarium, zo doe je dat


Droom je van een aquarium vol kleurrijke vissen? Er bestaan superveel zoetwatervissen die je kunt houden, maar elke soort heeft zijn eigen verlanglijstje. Informeer je dus goed voor je eraan begint. We zetten je alvast op weg met de belangrijkste verzorgingstips.



Waarmee moet ik rekening houden bij de keuze van mijn vissen?


Twijfel je over welke vissen je in je aquarium wilt houden? Gebruik deze handige checklist om de juiste keuze te maken.

  • Aan welke voorwaarden moet het aquariumwater voldoen?
    • Zuurtegraad
    • Hardheid
    • Temperatuur
  • Hoe moet ik het aquarium inrichten?
    • Belichting
    • Bodembedekking
    • Schuilplaatsen
    • Beplanting
    • Zwemruimte
  • Welke voeding heeft de vis nodig?
    • Droogvoer
    • Diepvriesvoer
    • Levend voeder
  • Hoe groot wordt de vis?
    • Is het aquarium groot genoeg voor de volwassen vissen?
    • Basisregel: een vis moet minstens 10 keer zijn lengte vooruit kunnen zwemmen.
  • Hoe gedraagt de vis zich?
    • Sociaal: leeft de vis liefst alleen of met soortgenoten?
    • Kan de vis samenleven met andere soorten, ook op volwassen leeftijd?
      • Bijten ze niet aan elkaars vinnen of voelsprieten?
      • Eten ze elkaar niet op?
      • Kunnen ze leven in hetzelfde aquariumwater? Of hebben ze verschillende waterbehoeftes?

Hoe start ik een zoetwateraquarium?


  1. Kies welke vissen je wilt houden. Bepaal hun behoeftes aan de hand van de checklist.

  2. Koop eerst een aquarium, de vissen koop je later. Het aquarium moet volledig gebruiksklaar zijn voor je er vissen in zet, anders is de kans groot dat ze sterven. Denk ook aan een thermometer, een filter en filtermateriaal, bodembedekking, planten, verlichting en verwarmingselementen.

  3. Zet het lege aquarium meteen op zijn vaste plaats. Gevuld met water wordt het te zwaar om nog te verplaatsen. Kies voor een sterke, effen ondergrond en zorg ervoor dat het aquarium perfect waterpas staat.

  4. Spoel de bodembedekking (bijvoorbeeld zand of grind) met water tot er geen vuil meer afkomt. Leg de schoongespoelde bodembedekking op de bodem en vul het aquarium tot ongeveer 2/3 met water. Corrigeer eventueel de waterwaarden met een waterverbeteraar.
  1. Installeer filter, thermometer en verwarming maar zet ze nog niet aan. Plaats de uitgang van de filter zó dat er stroming ontstaat. Op die manier zorg je voor genoeg zuurstof in het water.

  2. Zet de planten en de decoratie in het aquarium.

  3. Vul het aquarium nu volledig met water. Schakel filter, verwarming en verlichting aan.

  4. Na ongeveer 14 dagen is het aquarium gebruiksklaar. Op dat moment zijn de bacterieculturen voldoende gegroeid. Test de waterkwaliteit voor je de vissen erin zet, er mag geen ammonium of nitriet meer aanwezig zijn. Begin met een beperkt aantal vissen. Op die manier raakt de filter niet meteen overbelast en kan de filtercapaciteit geleidelijk toenemen.

Hoe onderhoud ik mijn aquarium?


Controleer bij een nieuw aquarium elke dag de waterkwaliteit. Is die elke dag oké? Dan kun je na een paar weken overschakelen naar een wekelijkse controle.

  • Controleer dagelijks de temperatuur en de werking van de filter.
  • Controleer elke week de waterwaarden.
    • Ververs telkens ongeveer een derde van het water en zorg ervoor dat het nieuwe water dezelfde temperatuur heeft als het aquariumwater. Voeg eventueel een waterverbeteraar toe om de waterwaarden te corrigeren.
    • Verwijder het afval dat niet weggefilterd is. Bijvoorbeeld door het af te hevelen met een slang.
  • Spoel de filter indien nodig en vervang de filterwatten als ze vuil zijn.
    • Spoel met water dat dezelfde temperatuur heeft als het aquariumwater. Zo is de kans dat de goede bacteriën overleven het grootst.
    • Vervang nooit in één keer alle filtermateriaal, want dan zijn de goede bacteriën weg en krijg je vissterfte.
  • Gebruik nooit schoonmaakproducten.
  • Schuur niet met een schuursponsje op het glas, zo maak je krassen.
  • Vervang de lampen na 6 à 12 maanden.

Tip: hoe klein je aquarium ook is, voorzie altijd een filter


Kies er een op maat van het aquarium en het aantal vissen. Zonder filter stapelen giftige stoffen zich op in het water. Je vissen krijgen dan niet genoeg zuurstof en gaan vaak lucht happen aan het wateroppervlak. Door de slechte waterkwaliteit worden ze ziek en kunnen zelfs sterven.

Hoe laat ik mijn nieuwe vissen wennen aan het aquarium?


Zet je nieuwe vissen nooit meteen in het aquarium. Ze verdragen de plotse verschillen in waterwaarden en temperatuur niet. Ga als volgt te werk:

  • Leg de transportzak met de vissen minstens 15 minuten in het aquarium zodat het water in de zak dezelfde temperatuur krijgt.
  • Giet een half kopje aquariumwater in de transportzak. Wacht 5 minuten en doe dit opnieuw. In totaal doe je dit minstens 4 keer. Zo wennen de vissen geleidelijk aan de samenstelling van het water in het aquarium.
  • Na een half uurtje kun je de vissen in het aquarium zetten. Er zijn twee manieren:
    • Schep de vissen uit de zak met een netje of bakje en zet ze in het aquarium. Het transportwater giet je weg.
    • Open de transportzak of maak er een gat in en laat de vissen eruit zwemmen. Dit is minder stresserend voor de vissen en er is minder kans op verwondingen. Nadeel is wel dat er vuil transportwater in je aquarium terechtkomt.
  • Geef de vissen tijd om aan hun nieuwe aquarium te wennen. Stel niet-dringende onderhoudsklusjes even uit.

Hoe verzorg ik mijn vissen?


  • Voer je vissen meerdere keren per dag een kleine portie. Een richtlijn: voer zoveel als je vissen in 1 minuut opeten. Voer je meer, dan eten ze vaak te veel en raakt het water snel vervuild.
  • Kijk naar het gedrag van je vissen. Voorbeelden van abnormaal gedrag zijn: naar lucht happen, stil hangen, vinnen dichtknijpen, snelle of zware kieuwbewegingen, schubben openzetten of abnormaal bewegen. Wat moet je dan doen?
    • Controleer altijd eerst de waterkwaliteit, de filtering en de temperatuur van het aquarium.
    • Ook kiemen en parasieten kunnen ziektes veroorzaken. Raadpleeg eventueel een gespecialiseerde dierenarts.