De beste voeding voor je vogels

De juiste voeding is belangrijk voor de gezondheid van je vogels. Dat zie je terug in stralende ogen, veel activiteit, een mooi verenpak, een probleemloze rui en een voorspoedig broedseizoen.

Wat zit er in vogelvoeding?

Een uitgebalanceerde voeding voor een sterk vogellichaam bevat eiwitten, koolhydraten, vetten, vitamines, mineralen en water.

Eiwitten, mineralen en water zijn bouwstoffen die voor de opbouw en het herstel van het vogellichaam zorgen.
Eiwitten, koolhydraten en vetten zijn brandstoffen die energie leveren en het vogellichaam op temperatuur houden.
Vitaminen en mineralen zijn beschermende stoffen die lichaamsprocessen, zoals de spijsvertering, ondersteunen.

Stel het vogelmenu zo samen dat alle voedingsstoffen in de juiste hoeveelheid en verhouding vertegenwoordigd zijn.

Plantaardige en dierlijke eiwitten

Eiwitten zijn de bouwstoffen die opbouw en wederopbouw van lichaamsweefsel en lichaamscellen mogelijk maken. Eiwitten zijn nodig voor de ontwikkeling van het skelet en de spieren.Ze zorgen ook voor de wederopbouw van cellen na verwondingen, slijtage of de rui. Eiwitten leveren daarnaast de brandstof die een vogel actief houdt en de broeddrift aanzwengelt.

Zaadmengels vormen de basis in het menu van zang- en siervogels en zijn de grootste bron van plantaardige eiwitten. Ze bevatten wel geen vitamine B12 en D3 en missen bepaalde aminozuren en mineralen, zoals fosfor en calcium.

Eiwitten zijn opgebouwd uit aminozuren. Aminozuren regelen optimaal vervoer en opslag van alle voedingsstoffen door het vogellichaam. Plantaardige eiwitten bevatten niet alle nodige aminozuren. Die vind je wel terug in dierlijke eiwitten. Daarom mogen insecten, zoals meelwormen en fruitvliegjes, niet ontbreken in het voedingspatroon. Melk, eieren en honing zijn eveneens goede aanvullingen. Je vindt in de winkel compleet eivoer waarin alle essentiële aminozuren in de juiste verhouding voorkomen. Ook bepaalde snacks zorgen voor extra toevoeging van deze essentiële aminozuren.

Voeding in de praktijk

Dit zit in een goed samengesteld vogelmenu:

een goede zaadmengeling

Aangevuld met:

een samengesteld eivoer met toegevoegde dierlijke eiwitten - voor alle essentiële aminozuren en vitaminen
kiemzaad voor essentiële vetzuren
stukjes fruit en groenten
grit voor mineralen
sepia voor calcium en het slijpen van de snavel
maagkiezel voor een goede werking van de spijsvertering
levend voer met essentiële dierlijke aminozuren

Natuurlijk moet er ook altijd vers en proper drinkwater ter beschikking van je vogels staan.

Tijdens de kweek hebben vogels extra dierlijke eiwitten nodig. Voorzie dan specifieke insectenpaté of gedroogde meelwormen. Uiteraard is ook levend voer mogelijk, zoals meelwormen, buffalowormen, bladluizen en fruitvliegjes. Ingevroren insecten geven is ook mogelijk, zoals pinkies. Dat zijn de larven van de groene vleesvlieg. Ontdooi insecten voordat je ze voert.

Vetten en koolhydraten

Vetten en koolhydraten zijn brandstoffen voor het vogellichaam. Ze zijn nodig voor het leveren van energie, warmte en spierarbeid.

Koolhydraten vind je onder andere in zaden, fruit (appels, peren,…), groenvoer (wortels, broccoli,…), honing (glucose), melk (lactose) en brood (zetmeel).

Een klein vetlaagje is nuttig als een zieke vogel tijdelijk geen of weinig voedsel opneemt. Te veel vet is wel schadelijk. Vet remt de maagsapafscheiding waardoor voedsel te lang in de darmen blijft hangen. De vogel voelt zich verzadigd, waardoor hij geen ander voedsel opneemt.

Een teveel aan koolhydraten wordt als vet opgeslagen. Als je een vogel bijvoorbeeld te veel haver voert, zal hij bij te weinig lichaamsbeweging binnen een maand vervetten. Te dikke vogels hebben een grotere kans op onbevruchte eitjes. Pas de voeding aan afhankelijk van de leefomstandigheden van je vogels.

Mineralen, vitaminen en water

Alle vitaminen of mineralen hebben een eigen specifieke taak in de uitvoering van lichaamsprocessen. Vitaminen (op vitamine A, D en B3 na) en mineralen moeten via de voeding binnenkomen, want het lichaam maakt ze zelf niet aan.

Het verschil tussen vitaminen en mineralen zit in de oorsprong. Vitaminen komen uit de levende natuur. Planten en dieren maken sommige soorten zelf aan. Mineralen komen uit de dode natuur. Planten halen ze uit de aarde en dieren uit voeding en water.

Er is ook een onderscheid tussen mineralen en spoorelementen. Van mineralen is een grotere hoeveelheid nodig dan van spoorelementen. Essentiële mineralen zijn calcium, fosfor, magnesium, kalium, natrium en chloride. Belangrijke spoorelementen zijn jodium, ijzer, chroom, koper, zink, mangaan, seleen en molybdeen.

Je voorziet vogels van mineralen via grit, sepia, water en een mineraalpreparaat. Aan eivoer zijn de meest essentiële vitaminen al toegevoegd. Daardoor is het niet nodig zelf een vitaminepreparaat door het voer te mengen.

Enkelvoudige voeders

Naast het samengestelde vogelmenu, dat je kant en klaar kunt kopen, zijn er ook enkelvoudige voeders verkrijgbaar. Voorbeelden daarvan zijn hennepzaad, zonnebloempitten, nigerzaad, pindanoten, … Doorgewinterde kwekers stellen zelf de voeding voor hun vogels samen op basis van hun ervaring en de kweekresultaten. Ze zoeken uit welke effecten enkelvoedige voeders hebben op de vogels en stellen zelf een zo goed mogelijke zadenmix samen. Zo zijn zonnebloempitten en hennepzaad een bron van energie en bevat chiazaad een zeer hoog gehalte aan de gezonde omega-3 vetzuren.