De zwangerschap van je paard
Een droom is uitgekomen: je merrie is drachtig. Elf spannende maanden moet je wachten voor het veulentje ter wereld komt. Tijd genoeg om de juiste voorbereidingen te treffen.
Wat doe je nadat je merrie gedekt is?
Als je merrie gedekt is, laat je controleren of ze drachtig is. De meeste dierenartsen doen dit twee weken na de inseminatie. Bij de tweede echo (op de dertigste dag) wordt duidelijk of ze een gezonde embryo draagt. Misschien is je paard wat humeurig naar andere paarden toe, vooral naar ruinen en hengsten. Maar verder merk je nog niet veel van de zwangerschap. Je hoeft de eerste periode niets te veranderen aan haar voeding of huisvesting.
Wanneer heeft een drachtige merrie extra zorg nodig?
In de laatste drie maanden heeft je drachtige merrie extra zorg nodig. In deze maanden groeit het veulen het snelst. Geef haar dan wat meer ruw- en krachtvoer met een hoog gehalte aan vitaminen en mineralen. Mogelijk wordt je paard aan het eind van de dracht zo dik dat ze wat eetlust verliest. Ze neemt dan vaker kleinere hoeveelheden voeding tot zich. Haar buik zit immers in de weg. Beweging mag tot op het laatst, maar vraag de laatste maanden wel minder van je dier. Dressuurpaarden krijgen vaak moeite met zijgangen en galop.
Vergeet niet je drachtige merrie te laten vaccineren in de achtste, negende en tiende maand tegen het rotavirus. Vier tot zes weken voor de uitgerekende datum vaccineer je tegen griep (influenza). Dankzij de vaccinaties bouwt de merrie antistoffen op die ze na de geboorte via de biest aan haar veulen geeft.
Hoe weet ik of mijn drachtige merrie voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt?
Het is belangrijk dat je drachtige merrie voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. De ribben, de wervelkolom en het heupbeen mogen niet scherp zichtbaar zijn. In de laatste maanden van de dracht geeft je merrie veel voeding door aan haar ongeboren veulen. Soms zelfs zo veel dat ze haar eigen botweefsel afbreekt. Geef haar daarom aangepast merrievoer. Daarmee weet je zeker dat je merrie voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt, ook voor het ongeboren veulen. In de speciale merriemengeling voor drachtige paarden zit onder meer extra koper, zink en mangaan. Dat zijn belangrijke bouwstenen voor een sterk en gezond veulen. De hoge gehaltes vitamine E en selenium zorgen ervoor dat je merrie na de bevalling beter van de nageboorte af geraakt. Geef ook na de geboorte de merriemengeling nog een poosje door, zodat je merrie voldoende kwalitatieve melk produceert en zo de gezondheid van het veulen optimaal ondersteunt.
Hoe moet ik de box inrichten waarin de merrie bevalt?
De box waarin je merrie bevalt moet voldoende groot zijn. Liefst minimaal 4,5 bij 5 meter. De stal is verder netjes en droog. Zorg dat er genoeg lichtinval is. Vier tot twee weken voor de uitgerekende datum verhuis je je merrie naar de plaats waar ze zal bevallen. Op de vloer of op de stalmatten leg je een laagje vuil stro met daarbovenop een dikke laag proper stro. Alleen droog stro op een harde ondergrond heeft geen nut: als de merrie of het veulen proberen rechtop te gaan staan, schuiven ze weg. Onder meer het vruchtwater maakt de ondergrond zeer glibberig. Kies alleen voor een bevalling in een weide of paddock als het daar droog is en er een aangename temperatuur heerst.
Hoe kan ik zien of mijn merrie (bijna) moet bevallen?
Monitor het hoogdrachtige paard zorgvuldig om te zien of ze bijna gaat bevallen. Daarvoor heb je keus uit veel hulpmiddelen: een birth alarm, camerabewaking of zelfs intravaginale systemen. Best doe je je paard een geboortesingel om. Daardoor slaap je rustig tot het veulen komt. Anders zet je merrie je mogelijk op het verkeerde been. Bovendien zit er drie tot vier weken speling in de uitgerekende datum en het moment van de daadwerkelijke geboorte.
Er zijn verschillende symptomen waaraan je ziet dat je merrie bijna gaat bevallen:
6 tot 2 weken
De uierontwikkeling komt op gang
3 tot 1 week
Verslapping van de ‘ophangbanden’ van de buik
10 tot 7 dagen
De tepels vullen zich met melk
72 tot 24 uur
Er vormen zich ‘glazige’ druppels aan de tepelopening
24 tot 0 uur
De vulva verlengt zich en zwelt op
24 tot 0 uur
De merrie laat regelmatig melk lopen
Zie je een thuisbevalling niet zitten? Breng haar dan tijdig naar een bevallingskliniek of -hotel.
De laatste voorbereidingen voor de bevalling
Zorg dat je er klaar voor bent en tref de laatste voorbereidingen voor de bevalling:
- een propere stal
- proper warm water
- ontsmettingsmiddel (chloorhexedine, betadine, hibicet)
- telefoonnummer van je dierenarts
Bij de verlossing ben je doorgaans niet nodig. Let wel of het vlies niet over het hoofdje of neus zit. Kijk vervolgens naar de borstkas van het veulen en controleer of het spontaan ademt. Laat je merrie en haar kleintje rustig alleen, raak het niet onnodig aan om de kind-moederbinding niet te verstoren. 1 à 2 procent van de geboortes verloopt moeilijk. Vertrouw je het niet, bel dan direct de dierenarts.
