De opvoeding van je hond

Met de opvoeding van je pup begin je zodra hij de eerste stap in huis zet. Bij de opvoeding zijn drie dingen belangrijk:

• zindelijkheid
• socialisatie
• gehoorzaamheid

Als een pup eenmaal zindelijk is, zit die taak er alvast op. Maar aan zijn socialisatie en gehoorzaamheid moet je zijn leven lang blijven werken.

Als je je pup in huis krijgt, is hij waarschijnlijk nog niet zindelijk. Dit betekent dat hij vaker naar buiten moet dan een volwassen hond.

Ga overdag om de paar uur met je pup naar buiten, in ieder geval direct na het eten, drinken, slapen en spelen. Maar ook ’s nachts laat je hem best om de drie à vier uur uit. Heeft je pup toch een ‘ongelukje’, reinig de vloer dan grondig. Bestraf je pup nooit als hij een foutje maakt.

Bouw de tijd tussen twee uitlaatbeurten langzaam op, zo leert je pup zijn behoefte steeds langer op te houden. Beloon je hond met een opgewekte stem als hij zijn behoefte netjes buiten doet.

Echt zindelijk is je hond pas na een aantal maanden. Hij heeft dan geleerd dat hij alles buiten moet doen, kan zijn behoeften langer ophouden en geeft het aan als hij naar buiten moet. 

Met het socialiseren van je puppy leer je hem om te gaan met verschillende plaatsen, situaties, honden en mensen. Laat je pup tijdens zijn eerste weken al zo veel mogelijk kennismaken met andere mensen en plekken. Vanaf zijn twaalfde levensweek begint zijn tweede socialisatiefase, waarin een deel van zijn nieuwsgierigheid plaats maakt voor angst.

In deze periode schrikt de pup eerder van een nieuw geluid. Door hem mee te nemen naar zowel natuurgebieden als drukke gebieden met veel verkeer, leert hij allerlei geluiden kennen. Reageer zelf niet op een nieuw geluid. Negeer het. Daardoor merkt je pup dat er niets aan de hand is. Reageert hij angstig, blijf dan rustig tegen hem praten en stel hem gerust.

Andere pups leren kennen is goed, al zijn die vaak net zo wild als jouw eigen hummeltje. Laat hem daarom ook met oudere, rustige honden spelen. Zij zijn voorzichtiger en bovendien leert hij van goed gesocialiseerde honden de hondentaal.

Bij het gehoorzaam maken van je pup staat één ding voorop: wees vanaf dag 1 consequent in wat wel en niet mag. Misschien vind je dit moeilijk. Maar voor je pup is het onbegrijpelijk dat hij de ene dag iets niet mag en de andere dag wel. Doordat hij dit niet snapt, raakt hij verward en krijgt hij stress.

Bij gehoorzaamheid hoort ook dat je je pup corrigeert als hij iets doet wat hij niet mag. Corrigeer hem met een duidelijke intonatie, steek een wijsvinger op en zeg steeds hetzelfde woord, bijvoorbeeld ‘foei’. Door hier consequent mee om te gaan, leert je pup wanneer iets niet mag.

Vertoont je hond gewenst gedrag, beloon hem dan met een aai over zijn kopje, een snoepje of een vrolijk uitgesproken ‘braaf!’.

Het is verstandig om met je pup naar een puppycursus te gaan. Hierin leert hij gehoorzamen, ontmoet hij andere honden en leer je hoe je juist met hem omgaat.

Een volwassen hond moet je net zo goed opvoeden als een pup. Ook hij krijgt steeds met nieuwe situaties te maken. Is de hond die je in huis krijgt al volwassen, dan is hij normaal gezien al zindelijk en gesocialiseerd. Maar misschien heeft je hond de afgelopen jaren pech gehad en had hij een slechte of helemaal geen thuis. In dat geval moet je ook met zindelijkheid en socialisatie aan de slag.

Ook volwassen honden leren prima nieuwe dingen, het gaat alleen iets minder snel dan bij pups. Geduld is heel belangrijk. Je moet langzaam opbouwen en niet te snel gaan. Dit werkt averechts.

Voor volwassen honden die nog gesocialiseerd moeten worden, geldt dat ze soms niet goed passen in een gezin met kleine kinderen. Alhoewel je direct begint met de socialisatie, kunnen kleine kinderen al vanaf het begin voor veel drukte zorgen. Dit is voor sommige honden te veel.

Of je nu een pup of een volwassen hond opvoedt, er zijn een paar richtlijn die je zeker zullen helpen:

Consequent zijn: wat je hond één keer niet mag, mag hij nooit.

Geduldig zijn: bouw langzaam op en las pauzes in.

Zorg voor voldoende afleiding: zo voorkom je stress en verveling.

Neem je hond mee naar verschillende mensen en plaatsen: dit is goed voor zijn socialisatie.

Beloon je hond direct als hij iets goed doet: als je dit te laat doet, ziet hij het verband tussen het gewenste gedrag en de beloning niet.

Corrigeren of negeren: bij ongewenst piepen of blaffen is het vaak beter te negeren. Corrigeren ziet je hond als aandacht. Ook negatieve aandacht is immers aandacht.

Doe veel samen met je hond: zo bouw je een goede band op.

Voer wat brokjes uit je hand: hiermee voorkom je voedselagressie en leert je hond je vertrouwen.

Het is altijd goed om met je hond naar een hondencursus te gaan. Zo’n cursus is niet alleen voor honden met gedragsproblemen, hij is er juist om die problemen te voorkomen.

De hondenschool is goed voor de sociale vaardigheden van je viervoeter. Hij leert om in een groep soortgenoten bezig te zijn met sport en spel. Bovendien leert hij goed naar je stem te luisteren en op je te letten, ook al zijn er in de omgeving veel andere prikkels. Dit versterkt jullie band en het komt van pas bij het uitlaten.

Maar ook voor jou is een hondencursus zeer leerzaam. Zo leer je het gedrag van je hond te lezen en ontdek je waarom hij soms wel luistert en soms niet.

Hondencursussen zijn er voor pups en volwassen honden op alle niveaus, van beginners tot gevorderden.

Op een uitzondering na wordt geen enkele hond geboren met een gedragsprobleem. Deze problemen ontstaan pas later in het leven. Het gedrag van een hond is een automatische reactie op een bepaalde prikkel. Die reactie heeft jouw hond ongemerkt gekoppeld aan bijvoorbeeld een geluid of een bepaalde situatie. Deze reactie leert een hond niet binnen een dag aan. Gedragsproblemen sluipen er vaak in als gevolg van een patroon, iets dat je hond steeds weer terug ziet komen. Vaak ligt de oorzaak bij het baasje van de hond, ook al gebeurt dit niet bewust.

Natuurlijk leer je je hond niet expres aan om naar te doen tegen soortgenoten, of om veel te blaffen of te piepen. Maar blijkbaar heeft zijn reactie op een bepaalde situatie in het verleden gewerkt; door zijn gedrag kreeg hij alsnog aandacht of boekte hij succes. Dat vergeet hij niet.

Zoek contact met een hondengedragstherapeut of hondenschool om te onderzoeken waar het gedrag vandaan komt en om een goede oplossing te vinden. Hoe sneller je dit doet, hoe makkelijker je hond het ongewenste gedrag afleert.